POMIARY ELEKTRYCZNE – WYBRANE RODZAJE POMIARÓW
Pomiary rezystancji izolacji
Izolacja jest jednym z najczęściej stosowanych elementów ochrony przed dotykiem bezpośrednim. Jej skuteczność jest gwarancją ochrony przed porażeniem elektrycznym.
Stan izolacji stopniowo pogarsza się w wyniku normalnej pracy instalacji i urządzeń elektrycznych poprzez oddziaływanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych.
Pomiary rezystancji izolacji są stałym i nieodzownym elementem prac kontrolno-pomiarowych i dzięki nim można wykryć pogarszający się stan instalacji elektrycznej.
Pomiar rezystancji izolacji polega na podaniu na zaciski mierzonego obiektu stałego napięcia pomiarowego i określeniu płynącego w obwodzie pomiarowym prądu.
Pomiary rezystancji izolacji powinny być przeprowadzane w poniższych warunkach:
- w temperaturze od 10 do 25o C,
- przy wilgotności względnej od 40% do 70%,
- po przygotowaniu izolacji badanej (stanu powierzchni izolatora),
- w stanie nagrzanym uzwojeń maszyn nagrzewających się w czasie pracy.
Pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
Pomiary ochrony przeciwporażeniowej wykonywane są w celu kontroli bezpieczeństwa przebywających w pomieszczeniach ludzi. Za ich pomocą wyklucza się możliwość porażenia prądem elektrycznym w wyniku dotknięcia metalowych części przewodzących, które mogą znaleźć się pod napięciem na przykład z powodu uszkodzenia izolacji. Pomiary kontrolują skuteczność zadziałania bezpieczników i wyłączników przez samoczynne wyłączenie zasilania w przypadku wystąpienia zwarcia z obudową urządzenia połączoną z przewodami ochronnymi. Ochrona uważana jest za skuteczną, jeśli obliczony prąd zwarcia jest większy od prądu zadziałania zabezpieczenia.
W ramach ochrony przeciwporażeniowej wyróżniamy ochronę przed dotykiem bezpośrednim – podstawową i pośrednim. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim wiąże się przede wszystkim z uniemożliwieniem pracownikom dotyku części czynnych obiektów elektrycznych.
Pomiary zabezpieczeń różnicowoprądowych
Pomiary zabezpieczeń różnicowoprądowych mają na celu kontrolę stanu wyłącznika różnicowoprądowego, potocznie różnicówki (elektryczne urządzenie zabezpieczające, które rozłącza obwód po wykryciu, że prąd elektryczny z niego wypływający nie jest równy prądowi wpływającemu. Służy do ochrony ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym przy dotyku pośrednim i bezpośrednim, ogranicza także skutki uszkodzenia urządzeń, w tym możliwość powstania pożar)
Przez wyłącznik różnicowoprądowy przechodzą przewody fazowe (jeden w sieci jednofazowej, trzy w trójfazowej) oraz przewód neutralny (zerowy). Ponadto chroniony nim obwód odbiorczy ma wydzielony przewód ochronny PE.
Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej instalacji elektrycznej zależy w znacznej mierze od poprawności działania wyłączników ochronnych różnicowoprądowych.
Przeglądy wyłączników różnicowoprądowych przeprowadza się w trakcie okresowej kontroli stanu technicznego instalacji elektrycznej.
Pomiary natężenia oświetlenia
Natężenie oświetlenia to gęstość strumienia świetlnego padającego na daną powierzchnię. Określa ilość światła, która wysłana ze źródła i odbita od różnych „przeszkód” (ścian, mebli, elementów konstrukcyjnych oprawy, itd.) dociera w dane miejsce.
Pomiary natężenia oświetlenia powinno się wykonywać mając na względzie poniższe zasady:
- pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego powinny być wykonywane bez udziału światła dziennego. Oznacza to, że jeśli w pomieszczeniu są okna, to albo powinny być szczelnie zasłonięte, albo pomiary powinny być wykonane w nocy
- pomiary należy wykonywać w warunkach temperaturowych i wilgotności powietrza mieszczących się w zakresie podanym przez producenta miernika.
- przed włączeniem miernika należy sprawdzić czy głowica jest czysta, a po włączeniu przy zasłoniętej głowicy czy wskaźnik miernika pokazuje zero.
- Przy pomiarach oświetlenia pochodzącego od źródeł wyładowczych należy odczekać 30 minut w celu osiągnięcia ich pełnej mocy świecenia
- pomiarów należy dokonywać luksomierzem posiadającym aktualne świadectwo wzorcowania.
Kontrola wyłączników przeciwpożarowych
Główny wyłącznik prądu to urządzenie przeznaczone do wyłączania w budynku spod napięcia całej instalacji elektrycznej na wszystkich biegunach.
Wyłącznik ten powinien odcinać dopływ energii elektrycznej do wszystkich odbiorników z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas pożaru np. pompy pożarowe, dźwiękowy system ostrzegania, oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne lub windy przeznaczone dla ekip ratowniczych.
Kontrola wyłączników przeciwpożarowych powinna obejmować:
- sprawdzenie prawidłowości oznaczenia wyłącznika
- wizualna ocena stanu technicznego wyłącznika prądu
- aktywacja wyłącznika oraz kontrola w rozdzielni elektrycznej, czy zadziałanie wyłącznika przeciwpożarowego prądu spowodowało zadziałanie głównego wyłącznika.
- sprawdzenie podtrzymania zasilania urządzeń i systemów, których funkcjonowanie jest niezbędne w czasie pożaru
- kontrola obwodów elektrycznych
- sporządzenie protokołu pokontrolnego.